Fokplannen hebben is leuk maar het zoeken naar een geschikte combinatie van ouderdieren is een vak apart. Het begint met de achterliggende gedachte om een nest te fokken. Dit is geen romatische gedachte maar eerder een ietwat koele… namelijk nadenken waarom je wilt fokken en welke eisen je stelt aan de ouderdieren. Zeker met een relatief klein ras als de Epagneul Français in Nederland, waar de fokkers en dekreuen samen, bijna op één hand te tellen zijn.
Het besluit om te gaan fokken heb ik niet lichtvaardig genomen. Er zijn vrij weinig ziektes binnen het ras en er wordt door het merendeel van de fokkers goed overwogen gefokt waarbij het Verenigingsfokreglement (VFR) zeker wordt nageleefd om de populatie zo gezond mogelijk te houden en zo dicht mogelijk bij de rasstandaard te blijven.
Ik vind het fokken met gezonde honden belangrijk en doe daarom verschillende gezondheidstesten met mijn hond voordat ik belsuit om úberhaupt met haar te gaan fokken. op deze manier kan je veel elimineren zoal slechte heupen door een HD onderzoek maar ook genetische testen die te maken hebben met vachtkleur, bepaalde zenuw- en spier aandoeningen. Ik ga daarmee verder dan de voorgeschreven testen in het Verenigingsfokreglement (VFR).
Ik vraag aan de eigenaar van de reu eveneens om minimaal de testen te doen die in het VFR als vereist staan uit te voeren. Voor een Nederlandse reu moet dat sowieso omdat hij onder dit reglement valt maar voor een Franse reu vind ik dit net zo belangrijk. Door enkel met gezonde honden te fokken streef ik naar gezonde pups en daarmee draag ik bij aan een gezond ras! De testen geven natuurlijk nooit 100% garantie, een hond kan altijd ziek worden of iets breken maar door te testen kan ik wel keuzes maken bij het kiezen van de oudercombinatie.
Bijvoorbeeld:
Zo maak ik bewust de keuze om beide ouderdieren te laten testen op AMS. Zo voorkom ik dat een ouderdier die AMS -/- (Affected) is zal niet worden gekruist met een ouderdier met AMS +/+ (Clear) hond. Op deze manier zal het nest vrij zijn van AMS. Mocht ik dit niet doen dan zou dit betekenen dat als één van de ouder dieren AMS -/- is en de andere AMS +/+ , er een nest is met 50% AMS +/+ (Clear) & 50% AMS +/- (Carrier). De helft van het nest is dus vrij van AMS en een gedeelte van het nest is drager.
Door genetische testen uit te voeren kan ik keuzes maken waarmee is met het fokken streef naar een genetisch gezonde hond. Het VFR schrijft de volgende genetische testen voor; Locus E en AMS. Ik screen mijn honden daarentegen ook op MDRI-1 en DM. Daarnaast streef ik ernaar om altijd een HD-A met een HD-A te kruisen ook al geeft het VFR de mogelijkheid tot andere combinaties.
Naast gezondheid is het natuurlijk belangrijk om te kijken naar karakter en om rekening te houden met jachtvermogen/werkvermogen. Hoewel dit niet volledig genetisch bepaald is, wordt het wel in zekere zin door ‘de natuur’ bepaald. Hierover zijn in het VFR ook afspraken over vastgelegd waarbij tenminste één van de ouder dieren dit kan aantonen door:
- Een SJP-diploma.
- Een certificaat van het welslagen voor de officiële VJP of HZP behaald in Duitsland.
- Een TAN behaald in Frankrijk bij de Franse rasverenigingen CEPPA of CEF voldoet als
werkgeschiktheidtest. - Een officiële kwalificatie behaald op een veldwedstrijd, in binnen- of buitenland.
- Werkgeschiktheidstest van de EVN.
Naast bovenstaande let ik natuurlijk ook op de uiterlijke kenmerken (exterieur) van de ouder dieren en dat deze bij elkaar passen. Belangrijk daarbij vind ik de vachtstructuur, dat de hond wit met een aantal bruine platen heeft en niet te veel spot in de vacht van het lichaam (kleine bruine vlekjes). Mag wel op de poten. En wat ik persoonlijk belangrijk vind is de kenmerkende witte bles, al kan je niet garanderen dat alle pups met deze bles geboren worden :-).
Ik hoop dat ik een beetje inzicht heb gegeven in hoe ik de ouder dieren selecteer en dat dit echt een proces van maanden is waarbij ik ook naar het moederland Frankrijk reis om daar de reuen die ik op basis van stamboom heb uitgezocht ‘live’ te bekijken qua uiterlijk, karakter en werkdrift. Als ik dan een geschikte reu heb geselecteerd begint het kijken naar de genetische basis en zelfs dan valt een op het oog geschikte reu soms nog af.